Wij waren 50 – 55 jaar geleden bevoorrechte getuigen. Geboren en getogen in Belle en wonende op het Dorp, eerst in het Kostershuis, nadien tussen de Pastorij en De Ster.
Vader was er ruim 50 jaar koster en verwoordde deze volkstoeloop in gedicht en lied. In de topjaren kwamen tot 15 000 bedevaarders naar Belle op deze Sinksendagen.Op woensdag voor Sinksen liepen wij als kind de foorwagens tegemoet op het Klein Gent en riepen vol vreugde ‘ de barakken zijn daar, de barakken zijn daar’. Twee kindermolens, autoscooter, schietkramen, kramen met snoep , suiker-en speelgoed,. In de glorieperiode stonden er op zondag ook andere openluchtkramen tussen met koeken, smoutebollen;
De bekendste foorkramer was alleszins de familie De Laet, met een kindermolen en schietkraam. Deze familie zou zowat 120 jaar lang, generatie na generatie de Sinksenfoor kleur geven. Wij herinneren ons nog Jef (+1974), Karel en Marcel De Laet. De molen stond juist voor ons deur. Ons gezin telde (en telt) zeven kinderen. En zag Karel De Laet op het Klein Gent bedevaarders afkomen, dan kwam hij ons halen om op de molen te zitten. Een stilstaande molen zonder volk was immers niet attractief.
Maar ook vader en grootvader van Jef stonden reeds in Belle evenals hun tante Lucie en nonkel Louis met suikergoed, speelgoed, snoep, schommel, schietkraam. De kermis duurde toen 8 dagen! Het schietkraam diende uit panelen te worden opgebouwd en moet ’s avonds in elkaar steken want de kinderen sliepen onder de toonbank van het schietkraam.
De eerste beewegers kwamen op Sinksen reeds om 6 u ’s morgens aan, en dit zou zo de ganse dag duren. Vader stond in ploegen met pastoor, zondagsonderpastoor, leden van de Kerkfabriek, om de bedevaarders de zegen van de H.Cornelius te geven. Op de trappen van de kerk zaten bedelaars, en zo lieten wij ons vertellen dat een onder hen zich ’s morgens vroeg met een taxi uit Aalst naar Belle liet brengen. ’t Was er blijkbaar op verdiend.
Vroeger nog brachten bedevaarders ook offergaven mee: een konijn, een eend, een kip. Deze werden in een kooi, links naast de ingang van de kerk , aangebracht en op het einde van de dag verkocht. De centen gingen naar de offerblok van de H. Cornelius.
In de kerk werden, en worden, devote aandenkens verkocht. Uiteraard kaarsen, prentjes, papieren wimpeltjes met de aanbeden heilige. De cafés deden gouden zaken. Voor 1940 waren er op het Dorp van Belle 13 cafés. Nu nog één. Maar in de jaren ’50-’60 was er bij zowat iedereen café op het Dorp. De poorten en opslagplaatsen werden omgebouwd tot gelegenheidscafé, met klapstoelen en klaptafels van de brouwerijen Van Roy, Callebaut, Ekla,…
En was er in de omliggende gemeenten, of ver daarbuiten een kindje dat gedurende het jaar de seskens kreeg, dan kwam de vader in allerijl naar Belle. In de Kloosterschool kwam hij bij de zusterkens vragen of er zes jongens of zes meisjes , afhankelijk van het geslacht van het zieke kindje mee mochten gaan beewegen naar de kerk. Als dank kregen wij een cent.
Vader Jef (+2004) verwoordde het in zijn Corneliuslied:
Van eind en ver komt klein en groot
op Sinksen Bellewaarts getogen,
om hier ter kerke, heel devoot
te bidden dat in alle nood
Cornelius ons helpen moge;
Hij ons van stress en stuipen spaar,
van oude en van nieuwe kwalen;
ons vee in stal of wei bewaard,
en dat Zijn zegenend gebaar
op huis en erf mag nederdalen.
En in Mijn Dorp (naar Jean Ferrat):
Het dorpje waar mijn vader wrocht
en moeder vele kindjes kocht, wijd ik met hart en ziel dit lied,
het kerkje staat er aan de rand
een boogscheut van de waterkant, waar ‘t luidt bij vreugde en verdriet
Sint-Maarten rijdt er op z’n paard
Cornelius lokt een bedevaart tegen de stuipen en de seskens,
en in den hof van Pier of Sooi
groeien lijk elders naast savooi, ajuintjes, spruitjes en prinseskens.
Maar loopt soms nog een haas of kater
langs ’t Schepersgat of Huppiteer,
toch zwemt in ’t stinkend Denderwater
sinds lang geen enkel visje meer.
Maar die tijd is voor goed voorbij.
De secularisering, evolutie van de geneeskunde, mobiliteit, de maatschappelijke evolutie en zovele andere redenen hebben ervoor gezorgd dat de bedevaart jaar na jaar afkalfde. De mensen bleven weg, de cafés zijn (op één na) weg, de kermisattracties hebben te weinig klanten, …
De kindermolen van de familie De Laet werd enkele jaren geleden verkocht aan Lierenaar.
Ondertussen is ook de andere kindermolen, de autoscooter, het schietkraam verdwenen.
De biertent op het Klein Dorp is niet meer.
En nu heeft ook de uitbater van de laatste kindermolen (molen De Laet) er de brui aan gegeven.
Er staat enkel nog een lunapark.
Zelfs de cafés zijn verleden tijd.
Een traditie van vele, vele jaren is voorbij.
Die tijd komt nooit meer weer.
Karel Uyttersprot
Sinksen
(1) Seskens of stuipen: Sommige kinderen krijgen bij hoge koorts last van stuipen. Dit lijkt op een schokkende,epileptische aanval. Deze stuipen worden veroorzaakt door een plotselinge storing in de elektrische functie van de hersenen.
Een reactie posten