2012-12-18 Verslag Commissie : Dalend exportaandeel BE

07 Vraag van de heer Karel Uyttersprot aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee over "het dalende exportaandeel van België" (nr. 14543)


07.01 Karel Uyttersprot (N-VA): Het exportaandeel van ons land is de voorbije vijf jaar met meer dan 10 procent gedaald. Daarmee overschrijden wij de door de Europese Commissie vastgesteld kritische drempel van 6 procent en zijn we een van de veertien kwetsbare lidstaten. De voornaamste reden voor de terugval is de dalende competitiviteit.

Wordt er gewerkt aan een analyse van dit probleem? Hoe kan het tij worden gekeerd? Kan de minister die 10 procent vertalen naar arbeidsplaatsen, omzet, achteruitgang van het bnp en ondernemingsgraad?

07.02 Minister Johan Vande Lanotte (Nederlands): In Nederland bedraagt het verlies 8 procent, in Frankrijk tussen de 6 en de 8 procent en in Duitsland ook meer dan 6 procent. Wij zitten dus alle vier boven de kritische grens, net als de Zuid-Europese landen en Groot-Brittannië, dat een verlies optekent van 25 procent. Eigenlijk zijn alleen de ex-Oostbloklanden gestegen.


Uit de analyses van de Nationale Bank en het Planbureau blijkt, dat de Belgische uitvoer te veel gericht is op de traditionele exportlanden, met name de oude EU-15, en te weinig op Azië. Wij blijken ook nogal gespecialiseerd in goederen waarnaar de vraag niet stijgt en minder in producten waarnaar in Azië een vraag bestaat. Met name op het vlak van hoogtechnologische goederen heeft België een achterstand.

Tegenover Duitsland zullen ook de loonkosten spelen, maar niet ten opzichte van Nederland en Frankrijk. De hoofdoorzaak van exportverliezen is vooral de vermindering van het marktaandeel in de wereldexport. De loonkosten hebben vooral een impact op de arbeidsintensiviteit van een sector, op de werkgelegenheid. Ik denk niet dat loonmatiging een grote invloed op de export zou hebben. Beide zaken zijn volgens mij niet zo sterk verbonden als vaak wordt beweerd.

Het klopt niet dat wij de loonlast beperken met 0,4 procent. Het gaat om drie factoren: een andere berekening van de index, een verlaging van de loonlast en een loonbeheersing. We schatten dat het over 1,6 procent gaat. Als we daarin slagen, zal het voor het eerste keer in lange tijd zijn dat er zo’n grote impact is, groter dan die van indexsprongen. Op dit moment, een maand na de begroting, werken wij niet aan andere maatregelen. Uiteraard blijven wij wel gesprekken voeren. Volgens mij moeten we onze economie arbeidsintensiever maken.

Inzake de distributiesector hebben we overigens een kleine inhaalbeweging gemaakt tegenover Nederland en Frankrijk.

De lastenverlaging voor lage lonen die wij invoeren, zal vooral in een aantal warenhuizen worden gevoeld. Daarnaast willen we werken aan een segmentering van de Europese markt.

Een verlies van 10 procent betekent een exportverlies van ongeveer 34 miljard euro.

07.03 Karel Uyttersprot (N-VA): Wij overschrijden de kaap van 12.000 faillissementen. Het gaat niet louter om kleinhandel of horeca, maar ook over toeleveringsbedrijven die geen orders meer krijgen van onze grote ondernemingen. Het zijn net die grote ondernemingen die instaan voor het grootste deel van de export.

Exportpromotie is een regionale bevoegdheid, maar de belemmerende factoren, zoals competitiviteit en loonhandicap, zijn federaal. De loonhandicap zal dalen, maar laten we niet vergeten dat de ons omringende landen ook niet stilzitten.